Në “kërkim” prej gati 50 vitesh, eksperimenti gjen prova të ekzistencës së një grimce të re kuantike - Android
Në një tunel me gjatësi 17 milje, që shtrihet përgjatë kufirit mes Francës dhe Zvicrës, një ekip ndërkombëtar shkencëtarësh po zhvillojnë një eksperiment me instrumentin më të avancuar në botë, Large Hadron Collider.
Përplasja e protoneve që udhëtojnë në këtë tunel me shpejtësi afër asaj të dritës krijon mundësi për të mësuar më shumë mbi atë qëndron në themel të të gjitha materieve në univers.
P.sh. vitet e fundit, eksperimente të kësaj natyre kanë përfunduar me marrjen e Nobelit në fizikë për zbulimin e grimcës Higgs-Boson.
Ekipi i fizikantëve e nisi këtë eksperiment, pasi po kërkon të vërtetojë ekzistencën e një grimce subatomike të quajtur odderon, për të cilën deri tani ka vetëm hipoteza. Kërkime për këtë gjë janë bërë që nga viti 1970.
Për eksperimentin po punojnë 100 fizikantë nga 8 vende të ndryshme.
Eksperimenti është praktikisht përplasja e miliarda protoneve që lëvizin në kahe të kundërta çdo sekondë.
Qëllimi është identifikimi i protoneve që nuk shkatërrohen nga përplasja, por thjesht devijohen.
Ajo që do të vëzhgohet me vëmendje janë hadronet (familje e grimcave ku hyjnë protonet dhe neutronet), të cilat përbëhen nga quark-et e ngjitura me gluonet.
Gjatë përplasjes së protoneve, ato që mbeten të paprekura ndiqen me kujdes.
Në të gjitha eksperimentet e mëparshme, shkencëtarët zbuluan përplasjet që përfshinin vetëm një numër të gluoneve të shkëmbyera mes protoneve të ndryshme.
“Protonet ndërveprojnë si dy kamionë të mëdhenj që po transportojnë makina, nga ato që shihni në autostradë”, tha Timothy Raben, një teoricien i grimcave kuantike.
“Nëse këta kamionë u përplasen, pas aksidentit do të kishit ende 2 kamionët, por makinat tani do të kenë dalë jashtë tyre, nuk do të jenë më në bordin e kamionëve.
Duke e krahasuar me protonet, është njësoj sikur përveç kësaj, kamionët të prodhojnë makina të reja. Pra, energjia transformohet në materie”, shpjegon ai.
Përfitimet nga ky eksperiment mund të aplikohen me sukses në mjekësi, në fizikë hapësinore nga NASA, në procesin e dekripëzimit të ujit të detit etj.(TemA TV)
02/02/2018 11:07 AM
02/02/2018 11:53 AM
02/02/2018 10:26 AM
02/02/2018 07:11 AM
02/02/2018 07:53 AM
02/02/2018 07:13 AM
2014 © Aplikacionet dhe lajme për Shqipërinë
